
افغانستان، گورستان آرزوهای زنان و دختران .
نزدیک به چهار سال پس از آنکه طالبان دختران را از مدرسه بالاتر از صنف ششم منع کرد، افغانستان تنها کشوری در جهان است که برای تحصیل زنان محدودیت دارد.
چهار سال پس از آنکه طالبان در افغانستان دختران را از تحصیل بالاتر از صنف ششم منع کرد، افغانستان تنها کشور در جهان به شمار میرود که محدودیتهایی برای تحصیل زنان دارد. اکنون حقوق زنان و کودکان افغان در دستور کار مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویارک قرار دارد.
آژانس کودکان سازمان ملل اگرچه تخمین میزند 5 میلیون دختر قبل از تسلط طالبان به دلیل کمبود امکانات و دلایل دیگر از تحصیل بازمانده بودند، اما اعلام کرد که پس تسلط طالبان بیش از یک میلیون دختر تحت تأثیر این ممنوعیت ها قرار دارند.
این ممنوعیت باعث محکومیت جهانی شد و همچنان بزرگترین مانع برای به رسمیت شناختن طالبان است. اما طالبان پا را فراتر گذاشتند و زنان و دختران را از تحصیلات عالی، فضاهای عمومی مانند پارکها و بیشتر مشاغل محروم کردند.
مقامات طالبان، تحصیل دختران را با استدلال اینکه «با قوانین اسلامی یا شریعت مطابقت ندارد»، پس از صنف ششم متوقف کرده و طی چهار سال گذشته، هیچ نشانهای از پیشرفت در ایجاد شرایطی که به گفته آنها برای بازگشت دختران به صنف لازم است، نشان ندادهاند.
حسن عباس، کارشناس منطقهای در مصاحبه با آسوشیتد پرس گفت: «دیدگاه طالبان در مورد آموزش دختران تا حدی از یک مکتب خاص از اندیشه اسلامی قرن نوزدهم و تا حدودی از مناطق روستایی که قبیلهگرایی در آن ریشهدار است، سرچشمه میگیرد. رهبری طالبان معتقد است که زنان نباید در هیچ چیز اجتماعی یا عمومی شرکت کنند و به ویژه باید از آموزش دور نگه داشته شوند».
آقای عباس تاکید کرد: «در میان روحانیون خارج از افغانستان اتفاق نظر وجود دارد که اسلام بر آموزش زنان و مردان تاکید یکسان دارد. طالبان هیچ مبنای یا مدرکی برای ادعای خلاف آن ندارند. اما درخواستهای کشورها و گروهها، مانند سازمان همکاری اسلامی، نتوانسته طالبان را تحت تأثیر قرار دهد».
سید اکبر آغا، فرمانده پیشین خط مقدم طالبان نیز با اشاره به اینکه این گروه از زمانی که در ماه اوت 2021 وارد کابل شدند، از یک نظام اسلامی حمایت کردند، تاکید کرد: «در حال حاضر هیچ نظام اسلامی دیگری در جهان وجود ندارد که تحصیل زنان ممنوع باشد. تلاش جامعه جهانی برای از سرگیری آموزش برای دختران در افغانستان ادامه دارد».
در همین حال، رزا اوتونبایوا، نماینده ویژه آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد و رئیس دفتر نمایندگی این نهاد در افغانستان هم گفت «یکی از تأثیرات آشکار ممنوعیت تحصیل، عدم آموزش متخصصان مشتاق مراقبتهای بهداشتی است. در یک جامعه کاملاً تفکیک جنسیتی، اگر هیچ متخصص زن برای درمان آنها وجود نداشته باشد، زنان افغان چگونه میتوانند از ابتداییترین خدمات مراقبتهای بهداشتی برخوردار شوند».
گفتنی است، افغانستان اقتصاد از هم پاشیدهای دارد و درآمد مردم در حال کاهش است. دهها هزار معلم شغل خود را در افغانستان از دست داده و کارکنان زن در مؤسسات و مشاغل خصوصی که از تحصیل دختران بهره مالی میبردند، با آسیبهای اقتصادی شدید مواجه شدهاند.
براساس آمار صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) حذف زنان از بازار کار به تولید ناخالص داخلی افغانستان میلیاردها دالر آسیب میرساند. همچنین دادههای سازمان ملل نشان میدهد که نرخ زاد و ولد در میان دختران 15 تا 19 ساله افغان که تحصیلات متوسطه یا بالاتر ندارند، بالاتر است.
نزدیک به چهار سال از حاکمیت گروه تروریستی طالبان بر افغانستان می گذرد اما همچنان این گروه پی در پی به دنبال نقض آشکارا حقوق انسانی و جنسیتی در جامعه هستند.
دامن زدن به قوم پرستی، مذهب پرستی و زبان پرستی در حاکمیت این گروه به اوج خود رسیده است و بارها شاهد حذف دری زبانان یا شیعیان از نظام و مقام های دولتی بوده ایم.
تمام زنان و مردان افغان در داخل و یا خارج از کشور اتفاق بر بازگشایی مکانب، دانشگاه ها و همچنان فراهم سازی زمینه کار برای زنان و دختران افغانستان هستند.
شاه پور نایب زاده
خبرگزاری حاما