خطر‌های پنهان ناشی از سگرت کشیدن
یک نخ سگرت، ۱۱ دقیقه از عمر انسان کم‌می‌کند
تحقیقات مجله health teen نشان می‌دهد که کشیدن یک نخ سگرت می تواند 11 دقیقه از زندگی انسان کم کند. سیگار علاوه بر کاهش طول عمر، سبب آسیب های جدی همچون بیماری های ریوی و سرطان می‌شود.
بالا رفتن آگاهی درباره اثرات منفی سگرت بر سلامتی و افزايش محدوديت ها، سگرت كشيدن را در كشورهای پيشرفته به ميزان ثابتی كاهش داده است. در حالی كه سگرت كشيدن و مصرف ساير انواع توتون در كشورهای توسعه يافته در حال كاهش است، در كشورهای در حال توسعه، اين ميزان روبه افزايش است. هم چنين سگرت كشيدن در ميان افراد دارای سطح تحصيلات و درآمد پائين تر در حال افزايش است.
مطالعات نشان می دهد كه عوامل ژنتيكی در وابسته شدن يا وابسته نشدن فرد به سگرت نقش دارند. در ميان افرادی كه مبتلا به اختلالات خاص روانپزشكی هستند، احتمال سگرت كشيدن بيشتر است. در پيمايشی كه در آمريكا بر روی دريافت كنندگان خدمات سرپايی روانپزشكی انجام شده، نشان داده شده است كه ميزان استعمال سگرت در ميان مبتلايان به اسكيزوفرنی ۸۸ درصد، در ميان افراد مبتلا به مانيا ۷۰ درصد و در ميان مبتلايان به افسردگی ۴۹ درصد است. پژوهش ديگری نشان داده است كه ۸۵ درصد كسانی كه به دليل وابستگی به الكل به مراكز درمانی مراجعه می كنند نيز سگرتی هستند.
سگرت كشيدن يكی از مهم ترين علل بيماری و مرگ قابل پيشگيری است. نيكوتين به شدت سمی است. خوردن حدود ۴۰ ميلی گرم نيكوتين خالص، يا مقدار موجود در دو نخ سگرت، كشنده است. اما زمانی كه سگرت دود می شود، بيشتر نيكوتين سوزانيده شده و تنها يك تا چهار ميلی گرم آن توسط بدن فرد جذب می شود.
با سوختن توتون يك قير چسبناك از تركيب صدها ماده شيميايی به وجود می آيد كه سرطان و بيماری راه های هوايی را سبب می شود. قير در دود توتون به شكل ذرات ريزی آزاد می شود كه به شش ها و راه های هوايی آسيب رسانيده و دندان ها و انگشتان را رنگی می كند. قير عامل اصلی سرطان های ريه و گلو است. سوختن توتون هم چنين توليد منواكسيدكربن می كند، يعنی گازی سمی كه قابل ديدن يا بوييدن نيست. با استنشاق دود سيگار، منواكسيدكربن به جای اكسيژن با هموگلوبين موجود در گلبول های قرمز اتصال می يابد.
سگرت کشیدن بر روی کل بدن آسیب می رساند و سبب سرطان ریه، سرطان پوست، بیماری قلبی، تنگی نفس و آسم، ریزش موی سر، بوی بد دهان، از بین رفتن لثه ها و دندان، کم شدن شنوایی و … می شود. دود سگرت علاوه بر آسیب به بدن، تا مدت ها بر محیط اطراف یعنی گردو غبار، پرده، مبل، دیوار و … باقی می ماند و فضا را نیز آلوده می کند.
سگرت حاوی ۶۰۰ نوع ماده‌ی مختلف است. بسیاری از این مواد در سگرت برگ و قلیان هم پیدا می‌شوند. وقتی این ۶۰۰ ماده‌ی موجود در سگرت را آتش می‌زنید، بیش از ۷۰۰۰ ماده‌ی شیمیایی تولید می‌شود. بسیاری از این مواد سمی هستند و تقریبا ۶۹ مورد از آنها نیز باعث بروز سرطان می‌شوند.
ترک سگرت یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای پیشگیری از مرگ و میر ناشی از آن است. اثرات سگرت بعضا فورا ظهور نمی‌کند اما عوارض و آثار مخربش برای سال‌های متمادی و طولانی در بدن باقی می‌ماند.
سگرت بر کدام‌یک از ارگان‌های بدن اثر سوء می‌گذارد؟
۱. دستگاه اعصاب مرکزی
یکی از مواد موجود در تنباکو، نیکوتین است. نیکوتین باعث تغییر خلق‌وخو می‌شود. نیکوتین در عرض چند ثانیه خودش را به مغز می‌رساند و برای مدتی باعث ایجاد انرژی در فرد می‌شود. اما وقتی اثرش از بین می‌رود، فرد احساس خستگی می‌کند و نیاز به مصرف بیشتر دارد. نیکوتین به‌شدت اعتیادآور است و به همین خاطر ترک کردن آن، کار خیلی سختی است. نرسیدن نیکوتین به بدن روی عملکرد شناختی فرد هم اثر دارد و باعث می‌شود که او مضطرب، عصبی و دچار افسردگیبشود همچنین می‌تواند باعث بی خوابی و سردرد هم برای فرد ایجاد کند.
۲. دستگاه تنفسی
وقتی دود وارد بدن می‌شود، موادی همراه با آن به بدن داخل می‌شوند که برای شُش‌ها بسیار مضرند. در طول زمان، این آسیب‌ها به مشکلات متنوعی می‌انجامد. علاوه بر عفونت و مشکلات مختلف ناشی از سگرت کشیدن، شُش‌های افراد سگرتی دچار وضعیت‌های مزمن و غیرقابل بازگشتی به شرح زیر هم می‌شود:
آمفیزم: این مشکل به معنای از بین رفتن پارانشیم‌های ریوی است؛
برونشیت مزمن: التهابی دائمی است که پوشش داخلی لوله‌های تنفسی شُش‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد؛
بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD): به مجموعه‌ای از مشکلات ریوی گفته می‌شود. سگرت کشیدن، آسم را هم بدتر می‌کند؛سرطان ریه
ممکن است، کنار گذاشتن تنباکو در آغاز موجب احتقان یا ناراحتی دستگاه تنفسی بشود و این قضیه تا بهبود یافتن راه‌های هوایی شُش‌ها کمی طول می‌کشد. افزایش تولید مخاط درست بعد از ترک سگرت، نشانه‌ی مثبتی مبنی بر بهبود یافتن سیستم تنفسی است.
کودکانی که والدینی سگرتی دارند نسبت به کودکانی که والدین سگرتی ندارند، بیشتر در معرض سرفه کردن، خس خس سینه و حملات آسمیهستند. ضمن اینکه ابتلا به برونشیت و سینه پهلو هم در آنها بیشتر دیده می‌شود.
۳. دستگاه قلبی-عروقی
سگرت کشیدن تمام سیستم قلبی-عروقی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. نیکوتین باعث تنگ شدن رگ‌های خونی می‌شود و در نتیجه در جریان خون، محدودیت به وجود می‌آید. در طول زمان، تنگ شدن رگ‌ها و آسیب‌دیدگی رگ‌های خونی باعث بیماری سرخرگ محیطی خواهد شد. سگرت کشیدن، فشار خون را هم بالا می‌برد، دیواره‌ی رگ‌های خونی را تضعیف می‌کند و لخته شدن بیشتر خون را به همراه دارد. همه‌ی اینها در کنار هم احتمال سکته مغزی را افزایش می‌دهند.
اگر سابقه‌ی بیماری‌ها و مشکلاتی نظیر: حمله‌ی قلبی، کار گذاشتن اِستِنت در رگ‌های خونی یا جراحی کنارگذر سرخرگ تاجی داشته باشید، با سیگار کشیدن بیشتر در خطر بروز مشکلات قلبی خواهید بود. مضرات سگرت فقط شامل آسیب دیدن سیستم قلبی-عروقی خود فرد نیست بلکه افراد بی‌گناه غیرسیگاری اطراف خود را نیز دچار مشکلاتی می‌کند. قرار داشتن در معرض سگرت دقیقا مانند این است که خود فرد غیرسگرتی، سگرت می‌کشد و خطراتی مانند: سکته مغزی، حمله‌ی قلبی و بیماری‌های قلبی دیگر او را تهدید می‌کند. همان‌طور که می‌بینید، مضرات سگرت بی‌شمارند.
. دستگاه پوششی (پوست، مو و ناخن)
یکی از علائم بارز سگرت کشیدن، تغییرات پوستی است. مواد سازنده‌ی تنباکو باعث تغییر ساختار پوست می‌شوند. اخیرا مطالعه‌ای نشان داده است که سگرت کشیدن نقش جدی در ایجاد سرطان پوست دارد. ناخن‌های دست و پا هم از مضرات سگرت در امان نیستند.
یکی دیگر از مضرات سگرت، ایجاد عفونت های قارچی است. ریزش مو، کچل شدن و سفید شدن موها نیز از عوارض سگرت است.
۵. دستگاه هاضمه
از دیگر مضرات سگرت باید به امکان بروز سرطان دهان، گلو، سرطان حنجره و مِری اشاره کرد. سگرتی ها در خطر ابتلا به سرطان لوزالمعدهنیز هستند.حتی کسانی که پُک‌های عمیق به سیگار نمی‌زنند هم شدیدا در خطر ابتلا به سرطان دهان هستند. یکی دیگر از مضرات سگرت تأثیرات آن روی انسولین است و باعث افزایش احتمال مقاومت انسولینی می‌شود. به همین خاطر، فرد سگرتی بیشتر در معرض دچار شدن به دیابت نوع دوم و عوارض آن خواهد بود. نرخ دچار شدن به این بیماری در افراد سگرتی بیشتر از افراد غیرسگرتی است.
۶. دستگاه تناسلی و تولید مثل
نیکوتین باعث کاهش جریان خون در آلت تناسلی مردان و زنان است. در مردان، چنین موضوعی باعث کاهش فعالیت جنسی می‌شود. در زنان هم این امر موجب کاهش رضایت جنسی خواهد شد زیرا در روند آمیزش جنسی و رسیدن به ارگاسم اختلال ایجاد می‌کند. از سایر مضرات سگرت می‌توان به کاهش هورمون جنسی در زنان و مردان و نهایتا کاهش میل جنسی اشاره کرد.
فرخنده لنگر ابراهیمی
#Hama-Newsخبرگزاری حاما